界面两侧的垂直波函数关系
从波动方程出发,使用柱面谐矢量(vector cylindrical harmonics)表示位移和应力,则某层内的位移垂直波函数与位移应力矢量之间的关系可以表示为(略去角标 \(j\))
(1)\[\begin{split}\begin{bmatrix}
q_m \\
w_m \\
\sigma_{Rm} \\
\tau_{Rm} \\
\end{bmatrix} =
\begin{bmatrix}
k & b & k & -b \\
a & k & -a & k \\
2\mu\Omega & 2k\mu b & 2\mu\Omega & -2k\mu b \\
2k\mu a & 2\mu\Omega & -2k\mu a & 2\mu\Omega \\
\end{bmatrix}
\begin{bmatrix}
\phi_m^- \\
\psi_m^- \\
\phi_m^+ \\
\psi_m^+ \\
\end{bmatrix}\end{split}\]
其中左侧为位移应力矢量,右侧的 4x4 矩阵 我们称为 \(D\) 矩阵。为简单起见,我们假设界面位于第1/2层之间,根据应力位移连续的边界条件,有
(2)\[\begin{split}& \begin{bmatrix}
k & b_1 & k & -b_1 \\
a_1 & k & -a_1 & k \\
2\mu_1\Omega_1 & 2k\mu_1 b_1 & 2\mu_1\Omega_1 & -2k\mu_1 b_1 \\
2k\mu_1 a_1 & 2\mu_1\Omega_1 & -2k\mu_1 a_1 & 2\mu_1\Omega_1 \\
\end{bmatrix}
\begin{bmatrix}
\phi_m^- (z_1^-) \\
\psi_m^- (z_1^-) \\
\phi_m^+ (z_1^-) \\
\psi_m^+ (z_1^-) \\
\end{bmatrix} \\
= & \begin{bmatrix}
k & b_2 & k & -b_2 \\
a_2 & k & -a_2 & k \\
2\mu_2\Omega_2 & 2k\mu_2 b_2 & 2\mu_2\Omega_2 & -2k\mu_2 b_2 \\
2k\mu_2 a_2 & 2\mu_2\Omega_2 & -2k\mu_2 a_2 & 2\mu_2\Omega_2 \\
\end{bmatrix}
\begin{bmatrix}
\phi_m^- (z_1^+) \\
\psi_m^- (z_1^+) \\
\phi_m^+ (z_1^+) \\
\psi_m^+ (z_1^+) \\
\end{bmatrix}\end{split}\]
界面上的 R/T 矩阵
原推导中对 (5) 式做了矩阵求逆以获得两侧垂直波函数的转换矩阵。这里我们先保留该形式,仍然根据入射方向分两种情况讨论,最终同样可求出 R/T 矩阵。
波从上向下入射
此时下层没有向上传播的入射波,即 \([\phi_m^- (z_1^+), \psi_m^- (z_1^+)]^T = \mathbf{0}\) ,(5) 式变为
(3)\[\begin{split}\begin{bmatrix}
k & b_1 & k & -b_1 \\
a_1 & k & -a_1 & k \\
2\mu_1\Omega_1 & 2k\mu_1 b_1 & 2\mu_1\Omega_1 & -2k\mu_1 b_1 \\
2k\mu_1 a_1 & 2\mu_1\Omega_1 & -2k\mu_1 a_1 & 2\mu_1\Omega_1 \\
\end{bmatrix}
\begin{bmatrix}
\phi_m^- (z_1^-) \\
\psi_m^- (z_1^-) \\
\bbox[yellow] {\phi_m^+ (z_1^-)} \\
\bbox[yellow] {\psi_m^+ (z_1^-)} \\
\end{bmatrix} = \begin{bmatrix}
k & -b_2 \\
-a_2 & k \\
2\mu_2\Omega_2 & -2k\mu_2 b_2 \\
-2k\mu_2 a_2 & 2\mu_2\Omega_2 \\
\end{bmatrix}
\begin{bmatrix}
\phi_m^+ (z_1^+) \\
\psi_m^+ (z_1^+) \\
\end{bmatrix}\end{split}\]
其中高亮部分的垂直波函数为当前情况的“已知项”,通过移项+矩阵重排的方式可得到
(4)\[\begin{split}\begin{bmatrix}
-k & -b_1 & k & -b_2 \\
-a_1 & -k & -a_2 & k \\
-2\mu_1\Omega_1 & -2k\mu_1 b_1 & 2\mu_2\Omega_2 & -2k\mu_2 b_2 \\
-2k\mu_1 a_1 & -2\mu_1\Omega_1 & -2k\mu_2 a_2 & 2\mu_2\Omega_2 \\
\end{bmatrix}
\begin{bmatrix}
\phi_m^- (z_1^-) \\
\psi_m^- (z_1^-) \\
\phi_m^+ (z_1^+) \\
\psi_m^+ (z_1^+) \\
\end{bmatrix} =
\begin{bmatrix}
k & -b_1 \\
-a_1 & k \\
2\mu_1\Omega_1 & -2k\mu_1 b_1 \\
-2k\mu_1 a_1 & 2\mu_1\Omega_1 \\
\end{bmatrix}
\begin{bmatrix}
\bbox[yellow] {\phi_m^+ (z_1^-)} \\
\bbox[yellow] {\psi_m^+ (z_1^-)} \\
\end{bmatrix}\end{split}\]
其中等号左边矩阵前两列的负号由移项产生,此时左边的垂直波函数矢量(作为未知量)已经变成两层的混合版本,适定方程可简单使用逆矩阵求解,得到
(5)\[ \begin{align}\begin{aligned}\begin{split}\begin{bmatrix}
\phi_m^- (z_1^-) \\
\psi_m^- (z_1^-) \\
\end{bmatrix} =
\mathbf{R}_D^{2\times2}
\begin{bmatrix}
\bbox[yellow] {\phi_m^+ (z_1^-)} \\
\bbox[yellow] {\psi_m^+ (z_1^-)} \\
\end{bmatrix}\end{split}\\\begin{split}\begin{bmatrix}
\phi_m^+ (z_1^+) \\
\psi_m^+ (z_1^+) \\
\end{bmatrix} =
\mathbf{T}_D^{2\times2}
\begin{bmatrix}
\bbox[yellow] {\phi_m^+ (z_1^-)} \\
\bbox[yellow] {\psi_m^+ (z_1^-)} \\
\end{bmatrix}\end{split}\end{aligned}\end{align} \]
波从下向上入射
此时上层没有向下传播的入射波,即 \([\phi_m^+ (z_1^-), \psi_m^+ (z_1^-)]^T = \mathbf{0}\) ,(5) 式变为
(6)\[\begin{split}\begin{bmatrix}
k & b_1 \\
a_1 & k \\
2\mu_1\Omega_1 & 2k\mu_1 b_1 \\
2k\mu_1 a_1 & 2\mu_1\Omega_1 \\
\end{bmatrix}
\begin{bmatrix}
\phi_m^- (z_1^-) \\
\psi_m^- (z_1^-) \\
\end{bmatrix} = \begin{bmatrix}
k & b_2 & k & -b_2 \\
a_2 & k & -a_2 & k \\
2\mu_2\Omega_2 & 2k\mu_2 b_2 & 2\mu_2\Omega_2 & -2k\mu_2 b_2 \\
2k\mu_2 a_2 & 2\mu_2\Omega_2 & -2k\mu_2 a_2 & 2\mu_2\Omega_2 \\
\end{bmatrix}
\begin{bmatrix}
\bbox[yellow] {\phi_m^- (z_1^+)} \\
\bbox[yellow] {\psi_m^- (z_1^+)} \\
\phi_m^+ (z_1^+) \\
\psi_m^+ (z_1^+) \\
\end{bmatrix}\end{split}\]
其中高亮部分的垂直波函数同样为当前情况的“已知项”,为保持与 (7) 式的形式匹配,通过类似的移项+矩阵重排的方式可得到
(7)\[\begin{split}\begin{bmatrix}
-k & -b_1 & k & -b_2 \\
-a_1 & -k & -a_2 & k \\
-2\mu_1\Omega_1 & -2k\mu_1 b_1 & 2\mu_2\Omega_2 & -2k\mu_2 b_2 \\
-2k\mu_1 a_1 & -2\mu_1\Omega_1 & -2k\mu_2 a_2 & 2\mu_2\Omega_2 \\
\end{bmatrix}
\begin{bmatrix}
\phi_m^- (z_1^-) \\
\psi_m^- (z_1^-) \\
\phi_m^+ (z_1^+) \\
\psi_m^+ (z_1^+) \\
\end{bmatrix} =
\begin{bmatrix}
-k & -b_2 \\
-a_2 & -k \\
-2\mu_2\Omega_2 & -2k\mu_2 b_2 \\
-2k\mu_2 a_2 & -2\mu_2\Omega_2 \\
\end{bmatrix}
\begin{bmatrix}
\bbox[yellow] {\phi_m^- (z_1^+)} \\
\bbox[yellow] {\psi_m^- (z_1^+)} \\
\end{bmatrix}\end{split}\]
矩阵中的负号由移项产生,等号左边形式与 (7) 式完全一致。同样该适定方程可简单使用逆矩阵求解,得到
(8)\[ \begin{align}\begin{aligned}\begin{split}\begin{bmatrix}
\phi_m^- (z_1^-) \\
\psi_m^- (z_1^-) \\
\end{bmatrix} =
\mathbf{T}_U^{2\times2}
\begin{bmatrix}
\bbox[yellow] {\phi_m^- (z_1^+)} \\
\bbox[yellow] {\psi_m^- (z_1^+)} \\
\end{bmatrix}\end{split}\\\begin{split}\begin{bmatrix}
\phi_m^+ (z_1^+) \\
\psi_m^+ (z_1^+) \\
\end{bmatrix} =
\mathbf{R}_U^{2\times2}
\begin{bmatrix}
\bbox[yellow] {\phi_m^- (z_1^+)} \\
\bbox[yellow] {\psi_m^- (z_1^+)} \\
\end{bmatrix}\end{split}\end{aligned}\end{align} \]
合并求解
(7) 式和 (10) 式可合并,一并使用逆矩阵求得最终界面上的 R/T 矩阵,
(9)\[\begin{split}& \begin{bmatrix}
\mathbf{T}_U^{2\times2} & \mathbf{R}_D^{2\times2} \\
\mathbf{R}_U^{2\times2} & \mathbf{T}_D^{2\times2} \\
\end{bmatrix} \\
= &
\begin{bmatrix}
-k & -b_1 & k & -b_2 \\
-a_1 & -k & -a_2 & k \\
-2\mu_1\Omega_1 & -2k\mu_1 b_1 & 2\mu_2\Omega_2 & -2k\mu_2 b_2 \\
-2k\mu_1 a_1 & -2\mu_1\Omega_1 & -2k\mu_2 a_2 & 2\mu_2\Omega_2 \\
\end{bmatrix}^{-1}
\begin{bmatrix}
-k & -b_2 & k & -b_1 \\
-a_2 & -k & -a_1 & k \\
-2\mu_2\Omega_2 & -2k\mu_2 b_2 & 2\mu_1\Omega_1 & -2k\mu_1 b_1 \\
-2k\mu_2 a_2 & -2\mu_2\Omega_2 & -2k\mu_1 a_1 & 2\mu_1\Omega_1 \\
\end{bmatrix}\end{split}\]
之后的运算如增加时间延迟因子,广义 R/T 矩阵递推等不受影响。